FOFO, ofwel "fear of finding out" (angst om erachter te komen), is een modern syndroom dat mensen ertoe aanzet medische consultaties of screenings te vermijden uit angst voor een ernstige diagnose. Het is een opvolger van FOMO (fear of missing out). Dit fenomeen, dat naar verwachting aanzienlijk zal toenemen tegen 2025, weerspiegelt een groeiende behoefte aan controle over het eigen leven, maar brengt het risico met zich mee dat essentiële behandelingen worden uitgesteld en de kans op herstel afneemt.
Oorsprong en manifestaties van de FOFO
FOFO (angst voor slecht nieuws), ontstaan in het kielzog van sociale media en wijdverspreide angst, uit zich als een weigering om onderzoeken zoals mammografieën of prostaatonderzoeken te ondergaan uit angst voor negatieve resultaten. Het kan op zichzelf voorkomen of verband houden met stoornissen zoals hypochondrie, OCD of iatrofobie, die voortkomen uit negatieve medische ervaringen. Psychologen merken op dat sommige mensen dit compenseren door dwangmatig naar antwoorden te zoeken op Google of chatbots te gebruiken, waardoor hun angst juist verergert.
Een concrete impact op de volksgezondheid
Uit een Amerikaans onderzoek uit 2025 onder 2000 werkende volwassenen bleek dat drie op de vijf medische controles vermijden uit angst of schaamte, een belangrijk obstakel voor vroegtijdige opsporing. In Frankrijk benadrukken experts zoals dr. Lounici dat deze angst met name borstkankerscreening belemmert, wat leidt tot een "gemiste kans" op ziekten die te genezen zijn als ze vroegtijdig worden ontdekt.
Strategieën om FOFO te overwinnen
Om deze blokkade te overwinnen, raden specialisten aan om de voordelen van een vroege diagnose rationeel af te wegen tegen de waargenomen risico's, en om de eigen veerkracht in het licht van de resultaten minder snel te onderschatten. Suggesties zijn onder andere: meerdere tests in één sessie laten uitvoeren, een vertrouwde vriend of familielid meenemen, een beloning plannen na het consult en rustgevende activiteiten ondernemen in afwachting van de resultaten. Als de angst aanhoudt, is therapie bij een psycholoog noodzakelijk om dit mechanisme te doorbreken.
Samenvattend laat FOFO zien hoe informatieoverload en de illusie van controle preventieve gezondheidszorg ondermijnen, maar de toenemende erkenning ervan maakt de weg vrij voor voorlichtingscampagnes en betere psychologische ondersteuning. Het herkennen van de symptomen – chronisch medisch vermijdingsgedrag, obsessief online onderzoek – is de eerste stap om de controle over de eigen gezondheid terug te winnen zonder te bezwijken aan de verlamming van angst.
