Możesz myśleć, że jesteś szczery, ale niektóre codzienne zwroty pozostawiają o wiele cięższy ślad, niż się wydaje. Fatfobia nie zawsze krzyczy głośno: często wkrada się w zwykłe słowa, powtarzane bez namysłu, ale nigdy bez efektu.
Kiedy język staje się krzywym zwierciadłem
Fatfobia nie ogranicza się do jawnych obelg. Przenika ona pozornie nieszkodliwe lub zaniepokojone uwagi, ostatecznie przekształcając ciała osób otyłych w temat publiczny, dyskusyjny i stale poddawany ocenie. Te niezamierzone komentarze, wygłaszane bez złej woli, przyczyniają się jednak do bardzo realnej formy przemocy społecznej.
Powiedzenie komuś: „Znowu przytyłeś” może wydawać się obserwacją lub oznaką zaniepokojenia. W rzeczywistości taka uwaga narzuca zewnętrzną interpretację ciała, jakby wymagało ono weryfikacji lub korekty. Zakłada również, że waga jest z natury problemem i przekreśla wszystko inne: zdrowie psychiczne, dobre samopoczucie, samo życie. Ciało staje się świadectwem, które każdy ma prawo komentować.
Inny popularny przykład: „Ale apetyt! Pamiętaj, żeby zostawić trochę dla innych”. Pod przykrywką humoru, to zdanie przekształca akt jedzenia w moralny upadek. Sugeruje, że niektórzy ludzie powinni bardziej się ograniczać niż inni, jakby przyjemność z jedzenia była od nich uzależniona. W rezultacie: stół, który miał być miejscem dzielenia się, staje się przestrzenią obserwacji.
A co ze słynnym stwierdzeniem: „Byłabyś o wiele piękniejsza, gdybyś schudła” ? Za tym nieszczerym komplementem kryje się brutalna norma: piękno rzekomo nie idzie w parze z otyłością. Przesłanie jest jasne, choć nie wprost powiedziane: twoje obecne ciało nie zasługuje ani na podziw, ani na miłość. A przecież każde ciało jest już godne, już wartościowe, już piękne.
W medycynie pewne sformułowania nabierają jeszcze poważniejszego znaczenia. Zbyt pochopne ripostowanie „To przez twoją wagę” na szereg objawów jest równoznaczne ze sprowadzeniem osoby do liczby na wadze. Takie uproszczone podejście może opóźnić diagnozę, zminimalizować rzeczywisty ból i zniechęcić pacjentów do szukania pomocy medycznej. Nadwaga nie jest przeszkodą w leczeniu; zasługuje na poważną, troskliwą i pełną szacunku opiekę.
Słowa, które pozostawiają trwałe ślady
Te powtarzające się uwagi stanowią tak zwane mikroagresje. Pojedynczo mogą wydawać się nieistotne. Jednak nagromadzone tworzą atmosferę ciągłego napięcia. Liczne badania pokazują, że osoby z nadwagą są bardziej podatne na lęk, depresję i izolację społeczną. Czasami unikają pewnych miejsc, zabiegów i okazji z obawy przed oceną.
Pamiętajmy: we Francji prawie co druga osoba ma nadwagę. To nie wyjątek, ale rzeczywistość. Dalsze bagatelizowanie tych uwag normalizuje codzienną formę dyskryminacji, która dotyka znaczną część populacji.
Standard cienkości, stały szum tła
Te zwroty przychodzą nam do głowy tak łatwo, ponieważ są podsycane przez wszechobecną zbiorową wyobraźnię. Reklamy, filmy, media społecznościowe: szczupłość często kojarzy się z sukcesem, dyscypliną i szczęściem. Ten redukcjonistyczny pogląd wpływa na sposób, w jaki mówimy, nawet gdy wydaje nam się, że postępujemy właściwie. Język staje się wówczas dyskretnym kanałem dla tej wąskiej normy.
Wybieraj słowa, które wyzwalają, a nie ranią
Dobra wiadomość: zmiana jest jak najbardziej możliwa. Pierwsza zasada jest prosta: ciała innych ludzi nie należą do ciebie. Nie trzeba ich komentować. Jeśli chcesz wyrazić uczucie lub radość, sformułowania takie jak „Wyglądasz promiennie” lub „Tak się cieszę, że cię widzę” wystarczą w zupełności.
Przyjęcie podejścia opartego na akceptacji ciała oznacza uznanie, że każde ciało ma wartość, niezależnie od rozmiaru. Oznacza to również zrozumienie, że fobia związana z otyłością to nie tylko problem społeczny: we Francji dyskryminacja ze względu na wygląd fizyczny jest prawnie uznawana i może być karana.
Ostatecznie walka z fatfobią zaczyna się od zbiorowej świadomości. Dostosowując swoje słowa, kwestionując swoje odruchy i celebrując różnorodność kształtów ciała, przyczyniasz się do stworzenia sprawiedliwszej, łagodniejszej i bardziej pełnej szacunku przestrzeni. Świata, w którym każdy może w pełni funkcjonować, bez konieczności przepraszania za swoje ciało.
