Elk jaar op 25 november keert de traditie van de Catherinettes terug, als een ietwat grillige oude vriendin die we graag weerzien. Tussen folklore, creativiteit en historisch erfgoed roept deze traditie vragen op: heeft ze nog iets te zeggen in 2025? Of is het slechts een nostalgische knipoog naar vervlogen tijden?
De historische wortels
Oorspronkelijk was het feest van Sint-Catharina niet zomaar een wedstrijd voor extravagante hoeden. In de middeleeuwen vereerden ongehuwde jonge vrouwen Sint-Catharina van Alexandrië, beschermheilige van huwbare meisjes en naaldwerkers. Ze versierden haar beeld met hoofdtooien van stof, bloemen, delicate materialen en andere symbolische ornamenten, in de hoop op spirituele steun in hun liefdesleven.
Na verloop van tijd vervaagde het religieuze aspect en maakte plaats voor een luchtigere viering. Vanaf de 19e eeuw namen Parijse kleermakersateliers de traditie over en transformeerden de dag tot een vrolijke en speelse gebeurtenis. Alleenstaande naaisters streden om het maken van flamboyante hoeden.
Bekijk dit bericht op Instagram
De kunst van de hoed
De geel-groene hoed – die respectievelijk geloof en wijsheid symboliseert – is het middelpunt van de traditie geworden. En hij blijft evenveel bewondering als verbaasde glimlachen oproepen. Veren, stukjes gerecyclede stof, bloemen, linten, onverwachte materialen… elke creatie lijkt zo uit een modeshow te komen waar excentriciteit hoogtij viert.
Voor sommige vrouwen is het dragen van dit hoofddeksel een bewuste manier om te stralen, hun onafhankelijkheid te benadrukken of gewoon een vreugdevol moment te creëren. Voor anderen roept deze hoed, die "single en trots" uitstraalt, nog steeds een licht ongemak op. Het moet gezegd worden dat in een tijd waarin een relatie niet langer een vereiste is en datingapps het concept van single zijn herdefiniëren, de symboliek van dit hoofddeksel misplaatst kan lijken.
Toch is deze discrepantie precies wat veel hedendaagse Catherinettes amuseert. Ze kiezen ervoor de boodschap te ondermijnen en van hun hoed een artistiek of politiek statement te maken in plaats van een simpel symbool van het huwelijk.
Verouderde traditie of vernieuwd ritueel?
In 2025 lijkt de traditie van de Catherinettes misschien achterhaald, zelfs in tegenspraak met de feministische vooruitgang. Waarom de emotionele status van vrouwen benadrukken? Deze kritiek wordt vaak geuit. Deze viering heeft zich echter ontwikkeld: de Catherinettes zijn niet zomaar een feest; ze belichamen in de eerste plaats de herinnering aan de naaisters, de vrouwen die met hun werk en talent de basis legden voor belangrijke maatschappelijke eisen: betere arbeidsomstandigheden, erkenning van hun expertise en de bevestiging van hun plaats in een maatschappij die hen probeerde te marginaliseren.
Als extra bonus is er de huidige trend richting herovering. Hoeden worden gemaakt tijdens een afternoon tea, brunch of creatieve avond. De handeling wordt symbolisch: het vieren van iemands reis, onafhankelijkheid, energie of gewoon de liefde voor plezier. De viering wordt zo gemoderniseerd, gedemocratiseerd en vooral... ontmystificeerd. In 2025 is deelname aan deze viering dus niet langer louter een kwestie van status, maar een persoonlijke keuze.
Bekijk dit bericht op Instagram
Een traditie die nog steeds leeft, omdat ze weet te evolueren
Het feest van Sint-Catharina blijft een typisch Franse traditie, maar maakt nu deel uit van een wereldwijd landschap waar het single-leven in overvloed wordt gevierd. Singles' Day in Japan is een kolossaal commercieel fenomeen geworden. In de Verenigde Staten winnen anti-Valentijnsdagfeesten elk jaar aan populariteit. Frankrijk daarentegen cultiveert zijn originaliteit met Sint-Catharina en zijn handgemaakte hoeden. Sint-Catharina is niet verdwenen, verre van dat. Het is getransformeerd, gemoderniseerd. Het eist niet langer, het biedt. Als een herinnering dat creativiteit en luchtigheid geen leeftijd kennen.
Dus, als je op 25 november iemand ziet met een groen-gele hoed, weet dan dat deze hoed niet langer een verhaal van wachten vertelt, maar een verhaal van zelfbevestiging. En waarom zou je je eigen versie niet voorstellen, zelfs als je geen "Catherinette" bent?
